Tin tức
Quản lý rủi ro và sản xuất bền vững trong ngành dệt may
Ngành dệt may đang phải đối mặt với nhiều rủi ro đa dạng trong bối cảnh thị trường biến động và yêu cầu phát triển bền vững ngày càng cao. Các nhà lãnh đạo cần có chiến lược chủ động để vừa kiểm soát rủi ro, vừa thúc đẩy sản xuất theo hướng xanh và bền vững. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp đứng vững trước biến động mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Thách thức rủi ro trong ngành dệt may
Trong quản trị doanh nghiệp dệt may, một số rủi ro chính có thể kể đến:
- Biến động thị trường và chuỗi cung ứng: Nhu cầu thời trang thay đổi nhanh, cạnh tranh về giá gay gắt. Nhiều doanh nghiệp phụ thuộc lớn vào nguyên phụ liệu nhập khẩu, dẫn đến rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng hoặc chi phí đầu vào tăng cao đột biến.
- Rủi ro chi phí sản xuất: Giá năng lượng (điện, hơi, nước) và lao động tăng làm biên lợi nhuận bị thu hẹp. Nếu không kiểm soát tốt hiệu suất sử dụng năng lượng và nguyên liệu, chi phí vận hành sẽ đội lên, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận.
- Rủi ro về tuân thủ và thương hiệu: Các thị trường xuất khẩu lớn ngày càng khắt khe về tiêu chuẩn môi trường và lao động. Nhãn hàng quốc tế đòi hỏi nhà cung cấp phải giảm phát thải carbon, quản lý nước thải, hóa chất an toàn… Vi phạm hoặc không đáp ứng được có thể dẫn đến mất đơn hàng, ảnh hưởng uy tín thương hiệu.
Những rủi ro trên đòi hỏi doanh nghiệp dệt may phải chủ động phòng ngừa. Việc xây dựng hệ thống quản lý rủi ro toàn diện sẽ giúp doanh nghiệp ứng phó linh hoạt trước sự bất định của thị trường, đồng thời tạo nền tảng cho phát triển ổn định.
Áp lực hướng tới sản xuất bền vững
Sản xuất bền vững không còn là lựa chọn tự nguyện, mà đang trở thành điều kiện bắt buộc để doanh nghiệp dệt may tồn tại và phát triển lâu dài. Một số lý do chính bao gồm:
Yêu cầu từ thị trường quốc tế
- Liên minh châu Âu (EU) và nhiều nước phát triển đã và đang triển khai các cơ chế quản lý carbon và tiêu chuẩn xanh trong dệt may. Ví dụ, dù cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của EU hiện chưa áp dụng cho dệt may, các chuyên gia cảnh báo doanh nghiệp cần theo dõi, quản lý quy trình sản xuất ngay từ bây giờ để đáp ứng các yêu cầu bắt buộc trong tương lai. Những quy định như thiết kế sinh thái, trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) đang hình thành, đòi hỏi nhà sản xuất phải giảm phát thải, sử dụng nguyên liệu tái chế và năng lượng sạch ngay từ khâu sản xuất.
Cam kết môi trường và uy tín thương hiệu
- Nhiều nhãn hàng thời trang toàn cầu đã công bố mục tiêu trung hòa carbon và sử dụng sản phẩm thân thiện môi trường. Họ ưu tiên đơn hàng cho các nhà máy đáp ứng chuẩn mực ESG (môi trường, xã hội, quản trị tốt). Do đó, sản xuất “xanh” trở thành lợi thế cạnh tranh, giúp doanh nghiệp nâng cao hình ảnh và duy trì quan hệ khách hàng lâu dài.
Hiệu quả lâu dài trong vận hành
- Sản xuất bền vững thường đi đôi với tiết kiệm năng lượng, giảm lãng phí. Các công nghệ sạch và quy trình tối ưu giúp cắt giảm chi phí nguyên nhiên liệu, xử lý chất thải… về dài hạn. Ví dụ, đầu tư vào hệ thống tuần hoàn nước, tận dụng nhiệt thải, hay năng lượng tái tạo có thể tốn kém ban đầu nhưng sẽ giảm chi phí vận hành và rủi ro vi phạm môi trường về sau.
Rõ ràng, phát triển bền vững không chỉ để “làm hình ảnh” mà thực sự mang lại giá trị kinh tế và giảm thiểu rủi ro. Doanh nghiệp sớm thích ứng với xu hướng xanh sẽ ít bị động trước các biến động về chính sách và thị trường trong tương lai.
Kết hợp quản lý rủi ro với mục tiêu bền vững
Thực tiễn cho thấy quản lý rủi ro và phát triển bền vững cần được tích hợp thay vì tách rời. Các nhà máy dệt may có thể kết hợp hai mục tiêu này qua các chiến lược sau:
- Đầu tư vào công nghệ giám sát và tối ưu năng lượng: Đây là bước quản trị rủi ro chi phí (vì năng lượng chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành) đồng thời giảm phát thải. Hệ thống giám sát năng lượng theo thời gian thực giúp phát hiện lãng phí, sự cố sớm, từ đó ngăn ngừa tổn thất và giảm tiêu hao tài nguyên.
- Chuẩn hóa quy trình sản xuất theo các tiêu chuẩn quốc tế: Áp dụng các tiêu chuẩn như ISO 50001 (quản lý năng lượng), ISO 14001 (quản lý môi trường) không chỉ giúp doanh nghiệp giảm rủi ro bị phạt vi phạm mà còn nâng cao hiệu quả vận hành. Đây cũng là cách đáp ứng kỳ vọng của khách hàng về một nhà cung cấp có hệ thống quản trị bền vững.
- Xây dựng văn hóa doanh nghiệp đề cao bền vững: Khi ban lãnh đạo lồng ghép các chỉ tiêu bền vững vào KPI và ra quyết định, nhân viên ở mọi cấp sẽ ý thức hơn về tiết kiệm, giảm lãng phí và đổi mới xanh. Văn hóa này giúp doanh nghiệp chủ động cải tiến liên tục, hạn chế rủi ro từ bên trong (như tai nạn lao động, sự cố môi trường) và tạo hình ảnh tốt với đối tác, công chúng.
Tóm lại, việc kết hợp quản lý rủi ro với phát triển bền vững giúp doanh nghiệp dệt may tăng “sức đề kháng” trước cú sốc bên ngoài, đồng thời nâng cao hiệu quả và uy tín. Điều này được minh họa rõ qua các ví dụ thực tế trong ngành.
Case Study: Giám sát năng lượng EEC – Giải pháp giảm chi phí, rủi ro và phát triển xanh
Một case study từ Valvelink cho thấy lợi ích song hành của quản trị rủi ro năng lượng và sản xuất bền vững. Một nhà máy dệt (sản lượng ~600 tấn vải/tháng) đã triển khai giải pháp giám sát năng lượng EEC nhằm tối ưu việc sử dụng điện, hơi và nước. Trước khi áp dụng, nhà máy chỉ quản lý năng lượng bằng cách ghi chép thủ công và báo cáo cuối kỳ, dẫn đến nhiều hạn chế:
- Không phát hiện kịp thời khu vực tiêu thụ năng lượng vượt định mức, gây lãng phí nguồn lực.
- Khó đánh giá chính xác hiệu suất từng dây chuyền sản xuất, do thiếu dữ liệu chi tiết theo thời gian thực.
- Khó kiểm soát chi phí và đề ra kế hoạch tiết kiệm năng lượng hiệu quả, thiếu cơ sở dữ liệu cho quyết định đầu tư cải tiến thiết bị.
Sau khi triển khai hệ thống EEC và vận hành 12 tháng, kết quả đạt được rất ấn tượng:
- Tiêu thụ năng lượng giảm ~8%, tương đương 1.440 MWh điện/năm (giảm hao phí năng lượng đáng kể).
- Tiết kiệm hơn 3 tỷ đồng chi phí điện mỗi năm nhờ tối ưu hiệu suất sử dụng năng lượng. Với giá điện khoảng 2.100 VNĐ/kWh, khoản tiết kiệm này cho thấy hệ thống EEC giúp giảm mạnh rủi ro biến động chi phí năng lượng.
- Cắt giảm gần 950 tấn CO₂ phát thải mỗi năm, nhờ sử dụng năng lượng hiệu quả hơn. Đây là đóng góp quan trọng vào mục tiêu giảm phát thải của nhà máy.
- Kiểm soát 100% dữ liệu tiêu thụ năng lượng theo thời gian thực: Nhờ phần mềm và cảm biến IoT, quản lý nhà máy có thể theo dõi liên tục mức tiêu thụ điện, hơi, nước ở từng khu vực. Hệ thống cũng cảnh báo tự động khi tiêu thụ vượt ngưỡng cho phép, giúp kịp thời xử lý sự cố. Dữ liệu được hiển thị bằng biểu đồ trực quan, hỗ trợ ra quyết định nhanh trên cơ sở số liệu thay vì cảm tính.
- Hiệu quả đầu tư cao: Chi phí đầu tư hệ thống khoảng 800 triệu đồng, bao gồm thiết bị đo lường, IoT và phần mềm. So với mức tiết kiệm ~3 tỷ đồng/năm, dự án có thời gian hoàn vốn chưa đến 4 tháng – một khoản đầu tư rất hiệu quả. Ngoài ra, giải pháp này tạo nền tảng để nhà máy hướng tới chứng chỉ ISO 50001 về quản lý năng lượng trong tương lai.
Quan trọng hơn cả, case study trên khẳng định giá trị chiến lược của việc giám sát năng lượng. Đại diện Valvelink nhấn mạnh: “Giám sát năng lượng không chỉ là công cụ kiểm soát, mà là một phần không thể thiếu trong chiến lược vận hành thông minh – tiết kiệm – bền vững cho ngành dệt”. Việc triển khai EEC được xem là bước chuyển mình giúp doanh nghiệp chủ động kiểm soát chi phí và hướng đến phát triển xanh. Nói cách khác, đầu tư vào giải pháp bền vững như EEC đã giúp nhà máy giảm thiểu rủi ro vận hành (chi phí, gián đoạn), đồng thời nâng cao hiệu suất và uy tín môi trường.
Đối với các lãnh đạo ngành dệt may, quản lý rủi ro và phát triển bền vững giờ đây phải song hành chặt chẽ. Những rủi ro về thị trường, chi phí hay tuân thủ có thể được giảm nhẹ đáng kể nếu doanh nghiệp chủ động chuyển đổi sang mô hình sản xuất xanh hơn, ứng dụng công nghệ quản trị hiện đại. Minh chứng từ case study thực tế cho thấy các giải pháp bền vững như hệ thống giám sát năng lượng có thể mang lại lợi ích hai chiều: vừa tiết kiệm chi phí, tối ưu vận hành (giúp doanh nghiệp đứng vững về tài chính), vừa bảo vệ môi trường và đáp ứng yêu cầu đối tác (giúp doanh nghiệp phát triển lâu dài).
Tóm lại, quản trị rủi ro hiệu quả trong ngành dệt may không thể tách rời việc đầu tư cho phát triển bền vững. Đây chính là chiến lược then chốt để doanh nghiệp dệt may Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh, thích ứng linh hoạt trước biến động toàn cầu và vươn tới tương lai phát triển bền vững.
Giải Pháp Thu Hồi Nước Ngưng Giám Sát Năng Lượng Cho Nhà Máy Dệt May
Bài viết liên quan
Tối ưu hóa Quy trình Sản xuất ngành Dệt Nhuộm
Giải pháp Van Giảm Áp Hơi Cho Ngành Dệt Nhuộm
Tự Động Hóa Xử Lý Nước Thải Dệt Nhuộm
Tự động hóa Quy trình Nhuộm để Tạo Đột Phá Năng Suất và Chất lượng
Chuẩn môi trường mới – Doanh nghiệp dệt may cần làm gì?
Quản Lý Rủi Ro Và Sản Xuất Bền Vững Trong Ngành Dệt May
Đón Đầu Xu Hướng – Từ AI, Tự Động Hóa Đến “Xanh Hóa”: Chiến Lược Cạnh Tranh Cho Dệt May
